Iriscopie - Paardenwaarden

Hoofdmenu:

Iriscopie

Wow Momenten > GEZONDHEID

Irisdiagnostiek bij paarden raakt steeds meer in zwang. De Groningse zussen Carla en Margreet Reiling passen sinds 2009 irisdiagnostiek toe in in hun complementair behandel- en opleidingscentrum voor mens en dier in het Duitse Niederlangen.

Ogen zijn niet alleen vensters op de buitenwereld. Ze zijn ook vensters op het bezielde lichaam. Dat aspect ervan is velen nog onbekend. Met pupillen hebben de meeste mensen wel iets. Aan hun formaat kun je immers aflezen of iemand je aardig vindt. Of drugs gebruikt... De irissen komen er maar bekaaid vanaf. Ofwel we gebruiken ze ter kille identificatie, ofwel we zwijmelen voor de mooie blauwe, groene of bruine kijkers van een 'object van onze verering'.

Een gemiste kans, want de irissen – ook die van paarden – bevatten waardevolle aanwijzingen over gezondheid, constitutie, aangeboren gevoeligheden en kwaliteiten als ook ziekte- en genezingsprocessen. Sterker nog, de irissen zijn de glazen bollen waarin je verleden, heden en toekomst kunt zien. Letterlijk. Maak kennis met de irisdiagnostiek. Margreet en Carla Reilings kleine kudde IJslanders zijn de aanleiding voor hun duik in de wereld van de iriscopie.

Op een dag krijgt een ervan koliekachtige klachten. De veearts vertrouwt het niet en de dames brengen hun paard naar de paardenkliniek, waar hij een nachtje ter observatie blijft. De volgende ochtend mogen ze hem komen ophalen. In de kliniek is niets gevonden.

Onderbuikgevoel

'Ons onderbuikgevoel vertelde ons echter dat hij ziek was', herinnert Carla zich. 'Omdat hij maar bleef kwakkelen, besloot Margreet, die op dat moment al vijfien jaar ervaring had in de humane complementaire gezondheidszorg, hem met aromatherapie te gaan behandelen. Na een maand was hij weer de oude.' Na dit voorval gaan Margreet en Carla op zoek naar een mogelijkheid zich te bekwamen in een tastbare diagnosestelling voor mens en dier. Ze schrijven zich in voor een eenjarige Hogere Beroepsopleiding in humane oogdiagnostiek. 'Meteen na de eerste les stortten we ons al op de irissen van onze eigen paarden', lacht Carla. 'Die kenden we natuurlijk van haver tot gort. Na onze opleiding zijn we zelf iriskaarten van het linker en het rechter paardenoog gaan ontwerpen en sinds 2009 werken we daar volop mee.'

'Omdat we er zulke goede resultaten mee boeken, willen we graag dat iriscopie voor paarden meer bekendheid krijgt. Nog steeds werken we aan de verfijning ervan, want ook de wetenschappers ontdekken nog steeds nieuwe dingen aan het paardenlichaam', aldus Margreet. De iris is een ring, opgebouwd uit zogenaamde stromalagen. Deze geven het hoornvlies zijn dikte, kleur en (koepel)vorm.

Functioneel gezien is de iris het diafragma van het oog, een kringspier die ervoor zorgt dat de lens zich kan bewegen en de pupillen zich kunnen verwijden en versmallen.

Onthullingen van de iris

Bij de meeste paardenrassen -de ogen van de Appaloosa en de Engelse volbloed hebben duidelijk zichtbaar oogwit- beslaat de iris het hele zichtbare gebied van het oog en is hij meestal bruin van kleur.

Een andere bijzonderheid van het paardenoog is de zogenaamde 'corpora nigra' (Latijnse naam: Granula iridica). Dit is een donkerbruin tot zwart gekleurd, gekarteld 'gordijntje' dat deels over de pupil hangt en soms ook over een deel van de onderkant. Dit gordijntje fungeert als zonneklep. De vorm ervan 'verklapt' ook iets over de gezondheid van het paard.

Iriscopisten halen hun informatie uit de anatomische kant van de iris, die je rustig het meest complexe deel van het lichaam mag noemen.

Alle spieren, zintuigen, organen, huid, gewrichten etc staan in contact met het centrale zenuwstelsel. Dit eindigt in de ogen, die feitelijk een verlengstuk zijn van de hersenen. Wat je waarneemt als de iris zijn de uiteinden van het zenuwstelsel. Bij een gezond lichaam vertoont de iris een regelmatig en egaal beeld. Zodra zich in het lichaam een balansverstoring voordoet, geeft dit een veranderd beeld te zien in de pigmentatie (kleur) en de vezelstructuur van de iris. Je ziet er patronen in verschijnen (vlekjes, stippen, vegen, strepen), vaak nog voordat de disbalans uitmondt in een aandoening of ziekte. Zo kun je op een foto heel duidelijk zien dat de pupil niet mooi egaal van vorm is. De afvlakking geeft aan dat er zwakte is in de rug en achterbenen. Hierdoor ontstaat er een overbelasting van de voorbenen. Om de pupil zit een zone die informatie geeft over de spijsvertering.

De werking van maag en darmen is onderactief. Het spijsverteringstelsel van deze merrie is compleet uit balans, wat zich uitte in diarree. De gele sclera geeft aan dat de lever belast is. Verder geeft de iris aan dat de merrie moeite heeft met ontspannen en zeer gevoelig is. Elk deel van het paardenlichaam correspondeert met een specifieke plek in de ogen. Omdat iriscopisten al deze plekken in kaart hebben gebracht, kunnen ze precies zien waar de disbalans zich bevindt. Organen die in de linkerhelft van het lichaam zitten, tonen zich in het linkeroog, organen die in de rechterhelft van het lichaam zitten vind je terug in het rechteroog. Deze merrie is hoefbevangen geweest aan alle vier haar hoeven. De foto’s zijn drie jaar na de hoefbevangenheid genomen. Deze foto geeft aan dat zowel de maag als de darmen onderactief zijn. Ook geeft de iris aan dat de bloedcirculatie en het lymfe systeem verstoord zijn. Er is verzuring in het lichaam aanwezig; het lichaam kan de afvalstoffen niet afvoeren. Ook kunnen de darmen de benodigde vitaminen en mineralen niet goed opnemen. Zowel onder als boven in het oog zijn stresslijnen waar te nemen, hetgeen duidt op stress in het gehele lichaam. Dit uit zich bij deze merrie in stijfheid en niet kunnen ontspannen.

Iriscopisten kunnen ook het stadium van de disbalans benoemen. In het acute stadium zijn de tekens wit, in het sub-acute stadium gelig, in het chronische stadium grijs en in het degeneratieve stadium donkergrijs tot zwart. Hoe donkerder de tekens, des te langduriger en serieuzer de beschadiging, vergiftiging of het tekort.

Ledlicht, loep en lens

De iriscopist bedient zich van een paar simpele hulpmiddelen om de paardenogen in beeld te brengen: een ledlichtje, een loep en een camera met een macrolens. Carla doet de procedure uit de doeken. 'Ik maak eerst altijd netjes kennis met het paard, waarna ik op energetisch niveau telepatisch contact maak. Dat klinkt sommigen misschien zweverig in de oren, maar vergis je niet. Paarden pikken razendsnel op wat je intenties zijn. Een treffend voorbeeld daarvan is een paard dat volgens de eigenaar altijd 'heel lastig en stuiterig' was op stal. Toch wilde ik zijn ogen op stal fotograferen, omdat je in de buitenlucht altijd storende factoren – waaronder wolken, maar ook jezelf – in beeld krijgt. Het paard heeft 10 minuten lang doodstil gestaan. Pas toen ik klaar was met fotograferen, begon het te stuiteren. Als een paard echt wil, dan lukt het altijd wel, is mijn ervaring. Bij paarden met maanogen is heel moeilijk te bepalen wat natuurlijke pigmentatie is en welke vlek iets vertelt over zijn constitutie.

Ik beschijn met mijn ledlampje de iris, waarbij ik ervoor waak rechtstreeks in de pupil te schijnen. Ik maak van elk oog een paar foto's van heel dichtbij en check met de loep ook ter plekke nog even wat ik in de paardenogen zie. Een foto is immers tweedimensionaal en ik wil graag ook een dieptebeeld hebben van de patronen die ik zie.

Aan de hand daarvan kan ik namelijk bepalen of ze diep of oppervlakkig zijn. Dat vertelt me weer iets over hoelang de verstoring er al zit. Hoewel het lichtje geen pijn doet en geen stress oplevert, probeer ik wel zo snel mogelijk te werken, want sommige paarden worden verlegen van teveel ogenkijkerij.

Na afloop zetten we de foto's op de computer en brengen we de probleemgebieden met behulp van de iriskaarten in beeld.' In de praktijk blijkt vaak dat veeartsen niet zoveel kunnen met vage klachten, in combinatie met een onderbuikgevoel van de paardenhouder. Wat valt er te diagnosticeren bij een paard dat om onverklaarbare reden futlozer of slomer is dan anders? Wat vang je aan met een menpaard dat de dressuur- , de vaardigheidsproef en het wegtraject met goed gevolg aflegt, om in de marathon na de eerste hindernis compleet in te zakken? Wat te doen met een paard dat veel stress en spanning bij zich heeft? Een iriscopist kan hier wel iets mee. Dankzij onze kennis van Bach bloesem therapie, Aromatherapie, fonoforese, chakra- en aura-healing kunnen we na de irisdiagnose in veel gevallen natuurgeneeskundige behandelingen en middelen aanbieden die het paard helpen weer in zijn energie te komen. Bij verdenking van een ernstige aandoening of een ziekte die op uitbreken staat, raden we onze klanten altijd aan om met de irisdiagnose in de hand naar de veearts te gaan en deze gericht onderzoek te laten doen op de door ons gelokaliseerde zwakke plek.'

Na de diagnose

Margreet en Carla hechten aan een open en eerlijk gesprek met de eigenaar, nadat ze hun bevindingen met hem of haar hebben doorgenomen. Een van de grootste taboe thema's tijdens die gesprekken blijkt koliek te zijn. Veel paardenhouders gaan er vanuit dat koliek bij een paard altijd aan hun ligt en ontkennen daarom vaak dat hun paard ooit koliek heeft gehad, terwijl we het toch zien', aldus Carla. 'Daar moeten we vanaf, want iriscopie is er niet voor om mensen in te wrijven wat ze allemaal verkeerd doen. Niemand zet zijn paard met opzet aan om bijvoorbeeld zand te eten. Het welzijn van het paard staat wat ons betreft voorop. Hoe meer de eigenaar met ons deelt, des te gerichtere adviezen we kunnen geven.

Laatst lieten de eigenaren van een kerngezond paard ons uit nieuwsgierigheid eens naar zijn ogen kijken. Wij zagen dat het paard zichzelf compleet aan het vervuilen was. Wat bleek? Het paard was een beetje sloom geweest, waarop de eigenaren hadden besloten het te gaan ontgiften met groene klei, uiteraard met de beste bedoelingen. Dit paard had heel heftig gereageerd op deze sterke ontgifter, kon daardoor zijn afvalstoffen niet kwijt en hing nu tegen verzuring aan. We hebben de eigenaren aangeraden de kuur even te laten staan. Na een week langzamerhand weer opbouwen en dan heel goed in de gaten houden, was ons advies.

Opname van voedingsstoffen en afvoer van afvalstoffen is verstoord. (moeite met het ontgiftingsproces) De maag is wat onderactief Daardoor ook wat stress in de ogen. Dit paard krijgt een behandeling met etherische olieën. De bultjes zijn al wat minder geworden. Met dit paard doet de eigenares niets meer. Het mag op een zo aangenaam mogelijke manier oud worden. Op die momenten vind ik iriscopie gewoon een prachtig vak. Dieren kunnen je zelf niet vertellen wat hen mankeert, maar hun ogen wel.'

Paardenwelzijnsbevorderend

Iriscopie heeft meer dan één toepassingsmogelijkheid. Je kunt het ook inzetten als een soort APK keuring, om te checken hoe het gesteld is met de algehele gezondheid, vitaliteit en constitutie van het paard.

Verder is het een perfect hulpmiddel bij het bepalen voor welke discipline je een paard kunt inzetten. Stel, je staat voor de aankoop van een paard waarmee je mendurance wilt gaan rijden. Ziet de iriscopist in de ogen van dat paard dat zijn bijnieren van nature niet optimaal werken, dan is recreatief mennen heel goed mogelijk, maar al te zware inspanningen moet je vermijden. Dit paard is dus ongeschikt voor mendurance. Als je dat weet, kun je zo'n paard een heleboel ellende besparen. Al deze aspecten bij elkaar maken iriscopie tot een paardenwelzijnsbevorderend hulpmiddel op alle fronten. Het maakt preventie van allerlei nare aandoeningen mogelijk, kan de monitor van een genezingsproces zijn en stelt te hoge verwachtingen van paardenhouders ten aanzien van de prestaties van hun paarden bij.