Landgoed 't Hulsevoort: paarden helpen mensen met beperkingen - Paardenwaarden

Wonderbaarlijk hoe de sfeer van een bepaalde locatie, gecreëerd door mensen met een spirituele instelling en een holistische denkwijze, invloed kan hebben op de gedragingen van degenen die deze plek bezoeken, er verblijven en er werken. Hier op 't Hulsevoort zijn Marianne's paarden en pony's volledig tot ontplooiing gekomen. Hier voelen ze zich vrij om hun oorspronkelijke kudde dynamiek tot uitdrukking te brengen. “Ik laat ze ook letterlijk vrij”, aldus een nuchtere Marianne, alsof dat iets vanzelfsprekends is in paardenhouderijkringen... “Soms zet ik zelfs het wandelpad om het landgoed heen even open, zodat ze helemaal rond kunnen lopen, tot in het bos met de krachtplekken. Stukkie lopen, beetje knabbelen aan boomblaadjes, lekker rondscharrelen in een prikkelrijke omgeving, precies zoals wilde paarden dat ook doen.” Het resultaat is een vorm van natuurlijk gedrag die je niet veel meer bij gedomesticeerde paarden aantreft. Paarden die incidenteel samen geweid worden lijken vaak op losse schaakbordstukken. Het zijn allemaal individuen die een groot veld van persoonlijke ruimte om zich heen opeisen. Alsof het autisten zijn. Weinig onderlinge verbondenheid, want ja, waarom vriendschapsbanden met andere paarden smeden? Je weet nooit hoelang je bij elkaar mag blijven. Marianne's paarden mogen wel samen blijven en dus zie je gedragspatronen die je ook bij wilde paarden ziet. Neem de ruinen. Elk van hen werpt zich op als beschermheer van een eigen groepje merries. Deze blijven uit eigen beweging bij de betreffende ruin in de buurt, bepalen onderling de rangorde en laten 'vriendinnengedrag' zien (lekker dicht tegen elkaar aan staan). Ook zie je groepjes paarden en pony's van ongeveer gelijke leeftijd samenscholen en elkaar poetsen, zoals groepjes merries en vrijgezelle hengsten dat in het wild ook doen. Ondanks hun vaak traumatische verleden zijn Marianne's paarden stuk voor stuk dol op mensen. Hoe krijgt ze dat voor elkaar? “Ik waak ervoor ze met negatieve ervaringen op te zadelen. Kijk maar eens naar de ogen van paarden die alleen maar positieve ervaringen met mensen hebben; dat zijn pretoogjes en al mijn paarden hebben pretoogjes.”

Een nieuw paard aan de kudde toevoegen gebeurt ook op de natuurlijke manier. “Ja, ik zet de nieuweling meteen bij de anderen en laat het integratieproces aan de kudde zelf over. De kudde weet beter hoe het moet dan ik. In de natuur begint een nieuwkomer helemaal onderaan de ladder. Stelt hij zich terughoudend en bescheiden op dan zal hij snel zijn plaats vinden en geleidelijk aan kunnen opklimmen in de hiërarchie, of zich tevreden stellen met zijn positie, of een passend taak op zich nemen: opvoeding van de jongere dieren, bescherming van de meest kwetsbaren, de paljas uithangen... Past hij zich niet aan, dan zal de kudde hem op zijn plaats zetten. Daarbij vallen soms rake klappen, maar uiteindelijk komt het allemaal goed. Altijd.” Mijn oog valt op een zwaar behaarde, klein formaat tinkermerrie die zich in de periferie van de kudde ophoudt. Ze is 

Marianne's nieuwste aanwinst en overduidelijk de laagste in rang. Met haar hoofd naar beneden staat ze daar, een toonbeeld van onderworpenheid, terwijl een ander vriendengroepje gezellig rondom de dichtstbijzijnde ruif aan hooi staat te knabbelen. Zolang de merrie zich gedeisd houdt, heeft ze niets van hen te vrezen. Dan ineens klinkt vanuit de verte een diepe, sonore 'groink', duidelijk gericht aan het adres van de tinkermerrie. Ze heft haar hoofd op. Een grofgebouwde ruin met trekpaardenbloed komt aandraven, maakt neuscontact met de merrie en voert haar resoluut mee naar de verst verwijderde hooiruif, waar ze samen, lijf aan lijf en in het gezelschap van nog een laaggeplaatst paard, gaan staan eten, de ogen half gesloten. Hiermee geven paarden die zich in elkaars persoonlijke ruimte bevinden aan dat ze vreedzame bedoelingen hebben. “Blijf maar hier. Je mag naast me staan. Ik verjaag je niet.”