Rasportret Dartmoor pony - Paardenwaarden

Weinig mensen zullen zich een beeld van de Dartmoor kunnen vormen, laat staan herkennen. 'Wat is dit? Een Welsh? Een klein uitgevallen New Forest Pony?' Vragen die menig Dartmoorhouder regelmatig naar het hoofd geslingerd krijgt tijdens een recreatierit of menwedstrijd. Niet dat dit hem of haar deert. Dartmoorhouders hebben weloverwogen voor dit ponyras gekozen. Ze weten wat ze er allemaal mee kunnen en koesteren hun kleine kudde als ware het hun eigen kinderschaar. De meeste Dartmoorhouders hebben er namelijk meer dan één, twee of drie... Desondanks is een beetje promotie voor het ras welkom, want het aantal fokkers is dalende. 'Qua omvang is ons stamboek niet te vergelijken met bijvoorbeeld het Nederlands Shetland Pony Stamboek. We zijn meer een soort vriendenclub', aldus stamboekvoorzitter Anton van Ingen, dierenarts in ruste. 'We hebben ook geen gericht fokprogramma. De meeste mensen schaffen een Dartmoor in eerste instantie aan voor de kinderen. Zijn die de pony ontgroeid dan kunnen de ouders het vaak niet over hun hart verkrijgen hem te verkopen en gaan er aangespannen mee rijden of fokken er een veulentje bij.'

Merries zijn ook nooit lastig, zelfs niet als ze hengstig zijn.'Het tekent de Dartmoor pony. Hij is de mensvriendelijkheid zelve. 'Je moet hem wel opvoeden, hoor', waarschuwt Helmy, 'want hij is behalve vriendelijk ook heel slim en ondernemend. Zo van: hee, wie is dat? Even poolshoogte nemen.' Bij Dartmoor veulens zie je die eigenschap al. Fokker Wessel Brussens merrieveulen Allure verstopt zich niet achter haar moeder als een vreemde de weide betreedt, maar dribbelt onbevangen op de bezoeker af. Onder de onopvallende supervisie van haar oudere zuster. Dat dan weer wel.

Antons koffievoshengst Thorold van de Broenenberg, inmiddels in de dertig, en de donkerbruine hengst Oscar van de Broenenberg vertonen diezelfde karaktertrekken. 'Gezellig dat je er bent', stralen ze uit en laten zich aanhalen, om even later, aangemoedigd door Anton, hun superieure gangen te laten zien. Oscar, de fraai gevormde hengstenhals licht gebogen, laat zijn woeste manen dansen in de wind. Hij heeft het charisma van een miniatuurpaard dat zo uit een legende komt vliegen. Hoewel hoogbejaard, laat ook Thorold zich kort verleiden tot een 'dansje'. Aan elegantie doet het niets onder voor Oscars natuurkür. Wow! Wat een charisma. Net zo snel als de versnelling erop gaat, gaat deze er ook weer af. 'Zo, nu de open stal weer in. Even kijken hoe het met de merries gaat.' Hoewel Anton zijn merries heeft laten insemineren met sperma van hengst uit Frankrijk, is inseminatie ongebruikelijk bij Dartmoorhouders. De meeste kiezen voor natuurlijk dekken. Ze zetten hun merries bij de hengst van keuze in de wei en halen ze na drie weken weer op.

Meditatief

'Als ik aan het mennen ben, is mijn hoofd helemaal leeg en vergeet ik de tijd. Dan is er alleen het grote 'nu', waarin pony's en menner één zijn.' 

Vertrouwensband

Vanaf 2004 mag het Nederlandse stamboek dit zich het dochterstamboek van het Engelse stamboek noemen In 2010 brengt een delegatie van het Nederlands Dartmoor stamboek een bezoek aan 'The Moors'. Helmy is erbij. 'Het was een oude wens die in vervulling ging', vertelt ze. 'We vergaapten ons vooral aan het oudere, robuuste type Dartmoor, met grof beenwerk. Kortom, een pony die helemaal thuishoort in dit ruwe, ongepolijste landschap. 

De pony's begrazen een 13 ha groot weiland, leven in natuurlijk kuddeverband en en zijn daarnaast het onderwerp van allerlei studies zoals mest- en gedragsonderzoek.

Waargebeurd verhaal uit de krant